لوله کشی برق در ساختمان به روش صحیح چگونه است؟ هر آنچه باید درباره لوله کشی برق ساختمان بدانیم!
لوله کشی صحیح در ساختمان
لوله کشی برق ساختمان از اساسی ترین قسمت های ساخت و ساز ساختمان است که از طریق افراد متخصص برای عبور سیم برق از لوله صورت می گیرد.
از مزایای این نوع لوله کشی ها نظم بخشیدن به سیم کشی ساختمان، جلوگیری از خطراتی مانند برق گرفتگی، آتش سوزی و جلوگیری از ارتباط مستقیم سیم های برق با مصالح ساختمانی است که آن ها را در مقابل پوسیدگی و آسیب دیدگی محافظت می کند.
در انتخاب لوله ها نیز باید دقت بالایی داشته باشید، زیرا در صورت انتخاب لوله های نا مناسب به ساختمان خسارت های پرهزینه ای وارد می شود.
انواع لوله های مورد استفاده در هنگام لوله کشی برق خانه
لوله های خرطومی
این لوله ها به دلیل ظاهر خرطومی شکلی که دارند به لوله های خرطومی معروف هستند و انواع مختلفی دارند. لوله های خرطومی ساده، PVC ، پلی اتیلن، کشاورزی، هواکش و فلزی از انواع مختلف لوله های خرطومی هستند.
در برق کشی ساختمان، لوله های خرطومی ساده، PVC و فلزی استفاده می شوند که انعطاف پذیری بالایی دارند و در پیچ و خم ساختمان ها به کار گرفته می شوند. بهتر است از این لوله ها در قسمت های روکار ساختمان استفاده شود زیرا مقاومت چندانی در برابر ضربه ندارند.
-
لوله خرطومی ساده
جنس لوله های خرطومی ساده از پلی آمید است و امروزه دیگر استفاده از آن ها در لوله کشی برق ساختمان توصیه نمی شود. از معایب این لوله ها می توان به شکنندگی آن ها و عدم مقاومتشان در برابر حرارت و آتش اشاره کرد.
-
لوله خرطومی PVC
جنس لوله های PVC مانند لوله های خرطومی ساده است، اما با این تفاوت که لوله های خرطومی PVC به دلیل داشتن روکش p.v.c مقاومت بیشتری در برابر حرارت و آتش دارند. استفاده از این نوع لوله ها نیز دیگر در ساختمان توصیه نمی شود.
-
لوله خرطومی فلزی
لوله های خرطومی فلزی در دو نوع روکش دار و بدون روکش در بازار عرضه می شوند. اما لوله های فلزی روکش دار که از جنس p.v.c هستند کاربرد بیشتری دارند. لوله های خرطومی فلزی PVC بیشتر برای محافظت از سیم و کابل دوربین های خانه و داکت اسپیلت ها، به صورت روکار استفاده می شوند.
لوله های پلاستیکی سخت PVC
جنس این لوله ها از p.v.c سخت است که کاملا عایق هستند. همچنین از دیگر خصوصیات لوله های سخت PVC می توان به مقاومت آن ها در برابر مواد اسیدی و شیمیایی، زنگ زدگی، سایش، رطوبت و سهولت در نصب اشاره کرد.
از این لوله ها بیشتر در زیر ساخت های بتنی ساختمان استفاده می شود. لوله های PVC نسبت به لوله های خرطومی از استحکام بیشتری برخوردارند.
به دلیل قیمت مناسب لوله های PVC، این لوله ها نسبت به دیگر لوله ها مقرون به صرفه تر هستند و محبوبیت بیشتری دارند.
لوله های پلی اتیلن
لوله های پلی اتیلن با توجه به نامی که دارند از پلی اتیلن ساخته شده اند. پلی اتیلن از پیوند زنجیره ای تعداد زیادی اتم کربن و هیدروژن تشکیل شده است و انواع مختلفی دارد که در ساخت لوله های مخصوص برق از پلی اتیلن LLDPE استفاده می شود.
کاربرد این لوله ها جهت حفاظت از سیم کشی ساختمان، فیبرهای نوری و کابل های مخابراتی است. انعطاف پذیری بالا و داشتن جنس پلاستیکی نرم، وزن سبک، سهولت در نصب، عدم زنگ زدگی و خوردگی، عایق حرارتی و برق از ویژگی های بارز این نوع لوله ها می باشد.
استفاده از لوله های پلی اتیلن به دلیل هزینه زیادی که دارند مقرون به صرفه نیست.
لوله های PG
لوله های PG یکی از محبوب ترین لوله های فولادی در زمینه لوله کشی برق ساختمان ها هستند که روکشی از جنس روی دارند. این لوله های فولادی به دلیل داشتن وزن سبک، مقاومت بالا، ضخامت کم و قیمت پایین طرفداران زیادی دارند.
لوله های PG بیشتر به صورت روکار و جهت حفاظت از کابل ها و سیم های برق در ساختمان ها و حتی در فضاهای باز استفاده می شوند. این لوله ها به دلیل داشتن جنس فولادی و سخت، قابلیت انعطاف پذیری زیادی ندارند.
به همین دلیل جهت اتصال لوله ها به یکدیگر و استفاده از آن ها در پیچ و خم ساختمان از ابزارهایی مانند زانو ها، بست ها، تبدیل ها و بوشن ها استفاده می شود.
در اینجا جهت آشنایی بیشتر شما، توضیح مختصری از هر یک را بیان می کنیم:
زانویی: جهت اتصال دو لوله به یکدیگر به صورت 90 درجه یا 45 درجه از این ابزار کمک گرفته می شود.
بست: بست ها در دو نوع پایه دار و بدون پایه هستند که برای نصب و نگهداری لوله ها بر روی دیوار یا سقف به کار گرفته می شوند.
تبدیل: برای اتصال لوله هایی با سایزهای متفاوت به یکدیگر از تبدیل ها استفاده می شود.
بوشن: برای اتصال دو لوله هم قطر به یکدیگر، بوشن ها کاربرد زیادی دارند.
اصول لوله کشی برق:
- لوله کشی برق در قسمت های توکار ساختمان به صورت مورب صحیح نیست.
- عدم استفاده از زانو و سه راهی در قسمت های توکار ساختمان
- در قسمت های روکار ساختمان با استفاده از بست های دو پیچه، مانع برخورد لوله با دیوار شوید.
- لوله های برق هنگام نصب باید خالی باشند و سیم کشی در آن ها باید بعد از نصب انجام شود.
- اجرای لوله کشی برای پریزهای برق در کف به صرفه تر از لوله کشی در سقف است. زیرا شیار زنی و سیم کمتری استفاده می شود.
- در محل هایی که به لوله هایی با طول بلند نیاز دارید، از بوشن ها برای اتصال آن ها به یکدیگر استفاده کنید.
- کلیه لوله کشی های برق توکار ساختمان به وسیله لوله های سخت PVC انجام شود. زیرا از نظر هزینه نسبت به لوله های پلی اتیلن مقرون به صرفه تر هستند.
- انتهای کار جهت جلوگیری از شکستن و ضربه دیدن لوله ها از کف ماهیچه کشی استفاده شود.
- هنگام اتصال لوله ها به یکدیگر به وسیله زانو، ضروریست از نوار چسب مناسب استفاده شود، تا لوله ها به یکدیگر اتصالی محکم تر داشته باشند.
- در هنگام شیار زنی باید دقت داشته باشید که بیشتر از نصف ضخامت دیوار کنده کاری نشود.
مراحل لوله کشی برق و عبور سیم برق از لوله ها
مرحله اول
در مرحله نخست با داشتن نقشه ای از ساختمان، نیاز به اجرای سیستم زمین است تا بتوان مانع از هرگونه برق گرفتگی افراد شد. سپس با طراحی و تهیه نقشه ای محل و مسیر قرار گیری تجهیزاتی مانند پریزها و کلیدها را تراز می کنیم تا ظاهری منظم و مناسب برای محیط درون ساختمان به وجود آوریم.
در ادامه باید با استفاده از هیلتی و تیشه، در تمام مسیرهای مشخص شده در نقشه شیار ایجاد می کنیم و لوله ها را از محل های مشخص شده عبور می دهیم. سپس قوطی های برق مخصوص کلید ها، پریز ها و لوله ها را در این محل ها نصب می کنیم تا لوله ها نیز ثابت نگه داشته شوند و بعد قسمت هایی که شیار ایجاد شده را با گچ می پوشانیم.
در انتهای کار برای محافظت از لوله ها در برابر ضربه از کف ماهیچه کشی استفاده می نماییم. استفاده از لوله های سخت PVC در این مرحله مناسب تر است.
مرحله دوم
به وسیله کارتر دو سر لوله را برای عبور سیم های برق برش داده و سپس فنر سیم کشی را از لوله ها عبور می دهیم.
با استفاده از چسب برق سر سیم ها را به یکدیگر و سپس به فنر سیم کشی متصل می کنیم. از طرف دیگر دهانه لوله، فنر سیم کشی را می کشیم تا سیم های برق از سراسر لوله عبور نمایند.
در انتها بعد از عبور کامل سیم های برق از لوله، با سیم چین سر سیم ها را برش داده و گره می زنیم.
مرحله سوم
در اخر با تکمیل کلیه قسمت های داخلی ساختمان، قطعاتی مانند کلید ها، پریز ها و آیفون در محل های مشخص شده نصب می شوند.
نحوه لوله کشی در سقف ساختمان
در ادامه مطالب بالا ضروریست تا با نحوه لوله کشی برق در انواع سقف که دو نوع کاذب و غیر کاذب هستند، آشنا شوید.
لوله کشی برق در سقف غیر کاذب
لوله کشی برق در سقف های غیر کاذب یا همان سقف های بتنی، ضربی، کرومیت و تیر آهن بدین صورت انجام می شود که لوله های برق در کف طبقه ساختمان بالا یا پشت بام نصب می شوند و با ایجاد سوراخ هایی در کف، دهانه لوله ها را با ابزاری مانند زانو، به سمت پایین که سقف خانه مورد نظر است، انتقال می دهند.
برای ایجاد سوراخ هایی مناسب در دیوار می توان از وسیله ای به نام هیلتی چرخشی استفاده کرد. حال شاید این سوال به ذهنتان برسد که چه دلیلی دارد لوله کشی از کف ساختمان بالایی باشد؟ خب در سقف خانه خود این کار را انجام دهیم!
در پاسخ به این پرسش باید بدانید که سطح مواد و مصالح برای گچ کاری و پوشاندن سقف بسیار کمتر از موادی است که برای کف پوشی ساختمان استفاده می شود. به همین دلیل در سقف های غیر کاذب نمی توان سطح لوله ها را به خوبی پوشاند و امکان ایجاد شیار در سقف وجود ندارد. به همین سبب این روش کارایی ندارد.
لوله کشی برق در سقف کاذب
سقف کاذب، پوششی سبک است و با کمی فاصله از سقف اصلی نصب می شود. هدف از سقف کاذب، پوشاندن تاسیسات بکار رفته روی سقف اصلی است تا نمایی زیبا برای محیط داخل ساختمان ایجاد کند.
لوله کشی برق در سقف های کاذب کمی متفاوت تر از لوله کشی در سقف های غیر کاذب است. در این روش نیازی به لوله کشی از کف ساختمان بالا، کنده کاری و شیار زنی نیست، بلکه لوله ها را روی سقف اصلی به وسیله بست های تفنگی متصل می کنند و در پایان کار، سقف کاذب بر روی این تاسیسات قرار می گیرد.
از ویژگی های این لوله کشی این است که تاسیسات در خود خانه قرار دارد.
لوله کشی برق در خانه هوشمند چگونه صورت می گیرد؟
در خانه هوشمند باسیم، تابلو برق به جای جعبه فیوز به کار می رود و کلیه اتصلات برقی ساختمان در این تابلو انجام می شود. تابلو برق وظیفه مدیریت جریان برق به سایر تجهیزات هوشمند را دارد.
برای هوشمندسازی خانه در ابتدا نقشه کاملی از سیستم برق کشی ساختمان را در دسترس شرکت مورد نظری که راستای این صنعت فعالیت می کند، قرار دهید.
حال برای لوله کشی برق در این خانه های هوشمند راه های مختلفی وجود دارد که شما را با آن ها آشنا می کنیم:
- استفاده از رله به جای کلید های برق
در صورت عدم به کارگیری کلید های سنتی در خانه، سر سیم ها از داخل لوله ها به تابلو برق منتقل می شوند و با استفاده از رله هایی که در تابلو برق تعبیه شده است از جریان برق در ساختمان استفاده می شود.
در این روش برای مدیریت سیستم برق ساختمان از پنل های لمسی یا ابزارهای هوشمندی مانند تلفن همراه استفاده می شود. همچنین از کلیدهای لمسی نیز در این حالت می توان استفاده کرد. با این تفاوت که دیگر نیازی به وجود کابل CAT6 برای انتقال جریان برق از تابلو برق به کلیدها نیست.
- استفاده از کلید های لمسی
در صورت استفاده از کلیدهای Touch Panel با لوله کشی برق، سر سیم ها به کلید ها متصل می شود. علاوه بر این به کمک کابل CAT6 جریان برق از درون تابلو برق به کلیدهای برقی منتقل می شود.
اگر علاقه مند به شناخت خانه هوشمند و تجهیزات به کار رفته در آن هستید، به شما توصیه می کنیم مقاله زیر را مطالعه کنید:
در صورتی که قصد دارید به وسیله سیستم با سیم خانه خود را هوشمند کنید، نیاز به دقت زیادی در پیاده سازی و اجرای سیستم لوله کشی برق ساختمان دارید.
به وسیله این لوله کشی امکانات زیر به خانه هوشمند شما داده می شود:
- کنترل و مدیریت سیستم روشنایی خانه
- کنترل و مدیریت سیستم سرمایشی و گرمایشی و تهویه هوا
- کنترل سیستم های حفاظتی و امنیتی
- کنترل سیستم های صوتی و تصویری
- کنترل سیستم های اعلام و اطفا حریق
- امکان تعریف سناریوهای مختلف